Death Watch

Op het moment dat een terdoodveroordeelde een executiedatum toegewezen krijgt, wordt hij overgeplaatst naar Death Watch. Dit is een aparte sectie waar iedereen zit die een executiedatum heeft. Het voornaamste verschil met een gewone dodencel is dat de gevangenen op Death Watch vierentwintig uur per dag onder camerabewaking zitten. Het belangrijkste doel hiervan is het voorkomen van zelfmoord.

In Texas is het tweemaal voorgekomen dat een veroordeelde vlak voor zijn executie zelfmoord trachtte te plegen; in één geval door het doorsnijden van aders met een plastic scheermes, in het andere geval door het innemen van een grote hoeveelheid opgespaarde pillen. In beide gevallen werd de veroordeelde met spoed naar het ziekenhuis gebracht, opgelapt en vervolgens alsnog geëxecuteerd.

Jamie kon de eerste nachten op Death Watch niet goed slapen - het was er zo stil. Hij is geen stilte meer gewend. Het gebouw waarin hij leeft bestaat uit beton met stalen deuren. Er is continu herrie van open- en dichtgaande deuren. En dan zijn er de medegevangenen, van wie een aanzienlijk deel ernstige psychische problemen heeft. Er zijn er bij die de hele nacht door schreeuwen. Er zijn erbij die met urine en ontlasting gooien. Er zijn er bij die zichzelf herhaaldelijk toetakelen. En er zijn erbij die er simpelweg genoegen in scheppen om anderen tot waanzin te drijven.

Na een paar dagen wennen aan de relatieve rust, meldde Jamie dat hij zich eigenlijk in jaren niet zo prettig had gevoeld als waar hij nu zat. De stilte, zo gaf hij aan, was niet omdat iedereen depressief voor zich uit zat te staren, maar omdat niemand meer tijd had voor onzin. Op de rest van de afdeling kun je nog doen alsof je vonnis niet bestaat, is het nog een ver-van-je-bed-show. Op Death Watch kun je er niet meer omheen; je weet precies wanneer en hoe je gaat sterven en dat geldt ook voor iedereen om je heen.

Jamie stoort zich niet aan de 24/7-camerasurveillance. Zoals te doen gebruikelijk loopt hij veel naakt rond in zijn cel (hij heeft het nogal snel warm). Het enige waar hij mee oppast is masturbatie. Als je gepakt wordt terwijl je in het zicht van een bewaker masturbeert, kun je daarvoor 'in the hole' belanden (al je privileges worden dan afgenomen, o.a. je radio, je typemachine). Het doet er daarbij niet toe als die bewaker er zelf voor kiest om toe te kijken via een camera. Het is een leuke manier om gevangenen dwars te zitten. De enige plek waar Jamie zich niet bekeken weet door een camera, is de douche. En aan die vier minuten die hem daar zijn toegestaan, heeft hij ruim voldoende, zo meldt hij (inclusief smiley).

Jamie is bijzonder rustig onder zijn aanstaande lot. Tegen een interviewer geeft hij aan dat hij er in zekere zin naar uitkijkt omdat hij zo verschrikkelijk uitgeput is van het leven in de hel die Texas Death Row heet. Hij maakt op mij een vrolijker indruk dan hij in jaren heeft gedaan. Hij is er klaar voor, of dan toch zo klaar als een mens voor zoiets ooit kan zijn. Hij is ook al geïnterviewd voor het radioprogramma Execution Watch en de interviewer sprak zijn verbazing uit over de berusting bij Jamie. Hij heeft vele tientallen mannen gesproken vlak voor hun executie, maar hij was nooit eerder iemand tegengekomen die er zo kalm en helder onder was als Jamie.

Ik moet zeggen dat ik dat voor mezelf een geruststellende gedachte vind. Ik weet niet wat voor invloed het op mij zou hebben als hij ontzettend angstig of opstandig zou zijn. Het scheelt dat hij niet het soort mens is dat de werkelijkheid tracht te ontvluchten. Hij is zich altijd bewust geweest van de realiteit en we hebben er altijd over kunnen praten. Momenteel denken we samen na over zijn laatste woorden, die vereeuwigd zullen worden op de website van TDCJ.

Reacties

Je laat het bijna klinken als een "normale" euthanasie.

Voor hem wordt het inmiddels ook een bevrijding. Maar dat is in mijn ogen juist het meest schrijnende, dat de omstandigheden zodanig zijn dat de dood verkieslijker is...

Pagina's