Vagevuur

Op 7 januari 2013 werd Jamie's zaak afgewezen door het Hooggerechtshof van de Verenigde Staten. Het laatste station was daarmee gepasseerd. We verwachtten toen op zeer korte termijn een executiedatum. Het is inmiddels half april en er is nog altijd geen executiedatum vastgesteld. Naar het waarom daarvan kunnen we enkel gissen.

 
Als de beroepsmogelijkheden van een terdoodveroordeelde zijn uitgeput, is het de taak van de rechtbank waar hij of zij ooit veroordeeld werd om een executiedatum vast te stellen. Jamie's zaak speelde in Harris County (de county waar Houston onder valt). Harris County is historisch gezien altijd verantwoordelijk geweest voor een disproportioneel groot aandeel in het aantal terdoodveroordelingen (hoewel Harris County in 2012 niemand naar Death Row stuurde). In county's waar doodstraffen ongebruikelijk zijn, wil het nog wel eens een poosje duren voordat de rechtbank doorheeft dat ze een executiedatum moeten vaststellen (en hoe werkt dat ook alweer?), maar Harris County heeft meer dan voldoende expertise op dit gebied.
 
En dus is het afwachten. Dagelijks log ik in op de website van de Harris County District Clerk om na te gaan of er een datum is vastgesteld.
 
Het vaststellen van zo'n executiedatum gebeurt in een (openbare) zitting. Het kan zijn dat Jamie wordt meegenomen naar die zitting, maar dat gebeurt niet altijd. Het is dus heel goed mogelijk dat ik de datum eerder weet dan hij en dat ik degene ben die hem het nieuws brengt (of dat ik Gloria vraag om hem namens mij te bezoeken).
 
De regels voor het vaststellen van een executiedatum zijn als volgt:
 
The first execution date may not be earlier than the 91st day after the date the convicting court enters the order setting the execution date. A subsequent execution date may not be earlier than the 31st day after the date the convicting court enters the order setting the execution date. The execution date shall be a Tuesday, Wednesday or Thursday.
 
Het gebeurt regelmatig dat iemand een executiedatum krijgt die vervolgens uitgesteld wordt (de executie van Kimberly McCarthy is recent tot tweemaal toe uitgesteld en staat nu gepland voor 26 juni). Jamie heeft nog nooit een executiedatum gehad. En als hij straks zijn eerste executiedatum krijgt, is de kans nihil dat er uitstel verleend wordt, tenzij zijn advocaat met een heel nieuwe invalshoek in de zaak zou komen, waardoor het hele verhaal deels opnieuw zou kunnen beginnen. Zijn advocaat heeft echter al aangegeven dat hij weinig meer voor Jamie kan betekenen. En Jamie geeft aan dat hij sowieso geen uitstel op uitstel wil. Als hij een datum krijgt, moet het ook maar gebeurd zijn.
 
Het onzekere wachten waar we nu toe veroordeeld zijn is ellendig. Jamie heeft zich neergelegd bij wat er te gebeuren staat. Ik heb mijn leven 'on hold' staan; ik kan niks plannen omdat ik elk moment te horen kan krijgen wanneer het gaat plaatsvinden en dan dus een reis naar Texas moet plannen. We zijn in onze gesprekken en brieven al bezig met afscheid nemen. Tijdens mijn laatste bezoek waren we het erover eens dat als het dan toch moet gebeuren, ze liever niet al te lang moeten wachten met het vaststellen van de datum. Maar uiteraard hebben we daar zelf geen enkele invloed op.